Η χοληστερόλη είναι ένα λιπαρό μόριο που παίζει κρίσιμο ρόλο σε πολλές λειτουργίες του οργανισμού, συμπεριλαμβανομένων αυτών του εγκεφάλου.

Η σχέση της με την υγεία του εγκεφάλου είναι αρκετά περίπλοκη και δεν περιορίζεται σε απλές διακρίσεις «καλής» και «κακής» χοληστερόλης.

 

Χοληστερόλη στον εγκέφαλο

Αν και συνήθως συνδέουμε τη χοληστερόλη με αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, είναι απαραίτητη για τον οργανισμό. Το 20-25% της συνολικής χοληστερόλης στο σώμα βρίσκεται στον εγκέφαλο, όπου συμβάλλει στην ανάπτυξη και τη διατήρηση των συνδέσεων μεταξύ των νευρικών κυττάρων.

Αυτές οι συνδέσεις είναι καίριας σημασίας για λειτουργίες όπως η μάθηση, η μνήμη και η γενική νευρογνωστική λειτουργία.

Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι η χοληστερόλη του αίματος δεν μεταφέρεται στον εγκέφαλο, οπότε ο εγκέφαλος είναι υπεύθυνος για την παραγωγή της δικής του χοληστερόλης.

Αν τα επίπεδα της χοληστερόλης στον εγκέφαλο είναι πολύ χαμηλά, αυτό μπορεί να επηρεάσει τη σύνδεση των εγκεφαλικών κυττάρων και να οδηγήσει σε προβλήματα μνήμης ή ακόμα και σε βλάβες των κυττάρων αυτών.

Η χοληστερόλη στον εγκέφαλο πρέπει να παραμένει σε ισχυρή ισορροπία. Ανισορροπίες στα επίπεδα της, είτε υπερβολικά χαμηλά είτε υψηλά, συνδέονται με νευροεκφυλιστικές ασθένειες, όπως η νόσος Alzheimer και η νόσος του Parkinson.

Χοληστερόλη στο αίμα

Από την άλλη, η χοληστερόλη στο αίμα, αν και διαφορετική από εκείνη του εγκεφάλου, επηρεάζει επίσης τη γνωστική υγεία. Ιδιαίτερα η χοληστερόλη χαμηλής πυκνότητας (LDL), που συχνά αναφέρεται ως «κακή χοληστερόλη», έχει συνδεθεί με προβλήματα στη γνωστική λειτουργία και αύξηση του κινδύνου άνοιας σε προχωρημένη ηλικία.

Παρόλο που υπάρχουν μελέτες που δείχνουν τη σύνδεση αυτή, η εικόνα είναι λιγότερο ξεκάθαρη στους ηλικιωμένους.

Μάλιστα, κάποια νέα ερευνητικά δεδομένα υποδηλώνουν ότι υψηλότερα επίπεδα χοληστερόλης στους ηλικιωμένους ίσως να έχουν προστατευτική δράση στον εγκέφαλο. Άλλες μελέτες προτείνουν ότι οι διακυμάνσεις στα επίπεδα της χοληστερόλης στην τρίτη ηλικία μπορεί να συμβάλλουν στην εμφάνιση άνοιας.

Οι άνθρωποι που ακολουθούν θεραπεία με στατίνες για τη μείωση της χοληστερόλης συχνά ανησυχούν για την πιθανότητα να εμφανίσουν γνωστική εξασθένηση. Παρ’ όλα αυτά, οι πιο πρόσφατες έρευνες δεν έχουν βρει καμία ισχυρή σύνδεση μεταξύ της χρήσης στατίνων και της ανάπτυξης άνοιας ή άλλων εγκεφαλικών βλαβών.

Ειδικότερα, σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, η φαρμακευτική αγωγή για τη μείωση της χοληστερόλης δεν φαίνεται να επηρεάζει αρνητικά τη γνωστική λειτουργία.

 

Συνοψίζοντας

Συνοψίζοντας, η χοληστερόλη, τόσο στο αίμα όσο και στον εγκέφαλο, είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία του εγκεφάλου. Ωστόσο, τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα αυξάνουν τον κίνδυνο για γνωστική εξασθένηση και άνοια.

Η σχέση αυτή επηρεάζεται από παράγοντες όπως η ηλικία και άλλες ιατρικές καταστάσεις.

Η διατήρηση υγιών επιπέδων χοληστερόλης μέσω ισορροπημένης διατροφής, άσκησης και τακτικών ιατρικών ελέγχων μπορεί να συμβάλλει στη βέλτιστη λειτουργία του εγκεφάλου και να μειώσει τις πιθανότητες γνωστικής έκπτωσης με την πάροδο των χρόνων.